از خواص ماهی و فواید ماهیخواری چه می‌دانید؟
مزایای ماهی برای بدن
مزایای ماهی که بسیار است، اما به‌عنوان نمونه ماهیهای چرب مانند سالمون، قزل‌آلا، ساردین، تُن و خالی مخالی مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا ۳ دارد. این اسیدهای چرب برای عملکرد مطلوب بدن و مغز بسیار حیاتی هستند و ریسک ابتلا به بسیاری از بیماریها را تا حد زیادی کاهش می‌دهند. برای تأمین امگا ۳، خوردن ماهی حداقل یک یا دو بار در هفته توصیه می‌شود. اسیدهای چرب امگا ۳ برای رشد و نمو بدن بسیار ضروری هستند. اسید دوکوزاهگزائنوئیک (DHA) یکی از انواع اسید چرب امگا ۳ است که بسیار اهمیت دارد، چون در سلول‌های در حال رشد مغز و چشم جمع می‌شود. به همین دلیل، اغلب توصیه می‌شود مادران باردار و شیرده به مقدار کافی اسیدهای چرب امگا ۳ مصرف کنند.
چنانچه شما هم یک ماهیخوار حرفهای هستید پس باید خیلی خوب بدانید که ماهی حاوی بسیاری از مواد مغذی مهم، از جمله پروتئین با کیفیت بالا، یُد، انواع ویتامین و مواد معدنی است. جالب است که بدانیم مصرف ماهی خطر سکته قبلی و سکته مغزی را نیز تا حدودی کاهش میدهد.
اندر معایب اسراف در مصرف ماهی
در مورد بعضی ماهی‌هایی که مقدار زیادی جیوه دارند باید احتیاط شود، زیرا به‌طرز عجیبی با مشکلات رشد مغز در ارتباط هستند. برای همین به زنانی که در دوره‌ی بارداری هستند توصیه می‌شود ماهیهای که کمتر در چرخه‌ی غذایی هستند، مثل سالمون، ساردین و قزل‌آلا را، آن هم تا ۳۴۰ گرم در هفته مصرف کنند. فراموش نکنیم که زنان باردار باید از ماهیهای خام و نپخته مثل سوشی اجتناب کنند، زیرا ممکن است حاوی میکروارگانیسم‌هایی باشند که به جنین آسیب وارد کنند. خصوصا که اسیدهای چرب امگا ۳ برای رشد مغز و تقویت چشم ضروری است. از سوی دیگر توصیه می‌شود که مادران باردار و شیرده به مقدار کافی امگا ۳ مصرف کنند.
خواص انواع ماهی
در ادامه خواص مهم‌ترین انواع ماهی را بررسی خواهیم کرد.
1. خواص ماهی تن
تن ماهی حاضر و آمادهترین ماهی در دسترس ماست که خواص و ویتامینهای بسیاری دارد. ماهی تن گونه‌ای ماهی است که پروتئینش بالا اما چربی آن اندکی است. میزان پروتئین موجود در هر ۱۰۰ گرم گوشت ماهی تن بین ۲۲.۶ الی ۲۶.۲ گرم است، در حالی که میزان چربی موجود در هر۱۰۰ گرم گوشت ماهی تن بین ۰.۲ الی ۲.۷ گرم است. به علاوه، ماهی تن حاوی مواد معدنی، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، ویتامین A و ویتامینهای B (تیامین، ریبوفلاوین، و نیاسین) است.
1. خواص ماهی قزل آلا
ماهی قزل آلا یک جایگزین فوق‌العاده برای منابع پروتئینی مانند مرغ یا گوشت گاو است. این ماهی حاوی پروتئین فراوان است، اما مقدار چربی اشباع‌شده را کم می‌کند .
مطالعات اخیر در مورد ارتباط بین اسیدهای چرب امگا ۳ و بیماری‌های قلبی عروقی (CVD) نشان می‌دهند که مصرف این اسیدهای چرب با سلامت قلبی عروقی ارتباط بهتری دارند.
مصرف ماهی پخته یا آب پز سبب کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و نارسایی‌های مرتبط با آن می‌شود. افرادی که مبتلا به بیماری تیروئید هستند بیشتر در معرض کمبود سلنیوم قرار دارند، این در حالیست که ماهی قزل آلا منبع خوبی از سلنیوم است.
علاوه بر این موارد، ماهی قزل آلا می‌تواند به مغز و روند شناختی کمک کند. تحقیقات نشان میدهد که مصرف بسیاری از مواد مغذی موجود در ماهی با کاهش خطر ابتلا به اختلالات عاطفی مانند افسردگی همراه است.
1. خواص ماهی سالمون
ماهی سالمون برای تقویت قلب بسیار مفید و سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است. اسیدهای چرب امگا 3 اسیدهای چرب اشباع نشده هستند که پیوندهای دوگانه دارند. EPA و DHA دو نوع از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که در سالمون ها وجود دارند. این اسیدها به کاهش سطح سرم با کاهش سطح ال دی ال و افزایش تجزیه اسیدهای چرب کمک می کنند. این کار مانع تشکیل پلاک می شود و می‌تواند شما را از بیماری‌های قلبی و عروقی محافظت کند.
1. خواص ماهی کپور
در ماهی کپور نوعی چربی وجود دارد که به‌عنوان کنترل‌کننده کلسترول استفاده می‌شود. این چربی توانایی ایجاد کلسترول بد و خوب را دارد. از دلایل اصلی ایجاد فشار خون بالا مصرف چربی های بد نظیر چربی اشباع و ترانس می باشد که باعث ایجاد کلسترول می‌شود.
در ماهی کپور حدود 2 گرم چربی وجود دارد و با مصرف این ماهی فشار خون بطور چشمگیری کاهش می یابد. روغن ماهی کپور هوش کودکان را افزایش داده و ماده مغذی دوکوزاهگزانوئیک اسید که در زنجیره امگا3 است، برای رشد مغز کودکان بسیار موثر است.
1. خواص ماهی مرکب
ماهی مرکب از خوشمزه‌ترین و پرخاصیتترین انواع ماهیهاست. گوشت ماهی مرکب دارای کالری، پروتئین، کربوهیدرات و چربی است. اما دقت کنید که در صورتی که بیماری قلبی دارید، باید به صورت کنترل شده ماهی مرکب مصرف کنید
کربوهیدرات موجود در ماهی مرکب انرژی مورد نیاز ماهیچه‌ها را برای عملکرد بهتر فراهم می‌کند. بنابراین با بالارفتن سوخت‌وساز بدن، چربی‌ها به عنوان منبع انرژی مصرف می‌شوند و از هدر رفتن پروتئین جلوگیری می‌کند.
1. خواص ماهی اوزون برون
این ماهی پروتئین بسیار بالایی دارد، بنابراین برای بیماران قلبی و عروقی و افرادی که به هر علتی نمی‌توانند گوشت قرمز مصرف کنند، مفید است. بهتر است ماهی اوزون‌برون همراه با کمی آب لیموترش تازه مصرف شود، زیرا لیموترش تازه حاوی ویتامین C است و این ویتامین به جذب آهن موجود در ماهی کمک می‌کند. علاوه‌براین استفاده کردن از لیموترش تازه همراه ماهی اوزون‌برون موجب خوشمزه شدن آن می‌شود.
1. خواص ماهی آزاد
نتایج یک پژوهش چینی نشان میدهد که مصرف روزانه ۲۰ گرم پروتئین خطر سکته قلبی عروقی را به میزان ۲۰ درصد کاهش میدهد. اما فواید ماهی فقط به حافظه محدود نمی‌شود. اخیراً محققان چینی به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف روزانه حداقل ۲۰ گرم ماهی آزاد می‌تواند خطر سکته مغزی را به میزان ۲۰ درصد کاهش دهد. افزودن ۲۰ گرم به این میزان نیز خطر سکته را ۲۶ درصد کاهش میدهد.
محققان معتقدند ماهی آزاد سرشار از پروتئین است و پروتئین‌ها هم باعث کاهش فشارخون بالا می‌شوند.خطر مشکلات عروقی و مغزی با افزایش مصرف مواد غذایی پروتئینی مانند ماهی در سرتاسر جهان کاهش خواهد یافت.البته حواستان باشد که در بین این مواد غذایی پروتئینی مصرف گوشت قرمز نباید بیش از اندازه باشد
1. خواص ماهی ساردین
چربی‌ها و پروتئین‌های سالم در ساردین به تنظیم قند در جریان خون کمک می‌کنند. مصرف ساردین‌ها با غذاهای غنی از کربوهیدرات مانند نان، قند خون را در جریان خون کاهش میدهد. این غذاهای غنی از چربی و پروتئین‌های ضروری، برای افرادی که دیابت یا سایر مشکلات مرتبط با انسولین دارند، بسیار مهم هستند.
سلامت روان نیز به اندازه سلامت جسمی برای بدن مفید است. همانطور که ساردین ها دارای اسیدهای چرب امگا 3 هستند، از اختلالات خلقی مانند افسردگی، اضطراب و اختلال دوقطبی جلوگیری می کنند. مغز شامل 60٪ چربی است و بنابراین، چربی های امگا 3 نقش مهمی در حفظ سلامتی آنها ایفا می‌کنند.
ساردین‌ها پروتئین بالایی دارند؛ حدود 3 اونس ساردین می‌تواند 23 گرم پروتئین را به بدن ما عرضه کند. این پروتئین کم کالری برای افرادی که نیاز به کاهش وزن دارند مفید است. همانطور که آنها غنی از مواد مغذی هستند و به حفظ سوخت و ساز سالم کمک می کنند.
1. خواص ماهی حلوا سیاه
ماهی حلوا سیاه سرشار از ویتامین و مواد معدنی است. جالب است بدانید که ۱۰۰ گرم از این ماهی از ارزش غذایی ۱۹ درصد پروتئین، ۳ درصد چربی، ۱۱ درصد سدیم و ۹٫۹ درصد کالری برخوردار است. به جرات می‌توان گفت ارزش غذایی و خواص این ماهی بی نظیر است. ماهی حلوا سیاه سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی اعم از اسیدهای چرب امگا ۳، پروتئین، ویتامین های D, A,B، کلسیم، فسفر، آهن و پتاسیم است.
از خواص ماهی حلوا سیاه می‌توان به تقویت حافظه، جلوگیری از ابتلا به آلزایمر، کاهش کلسترول، درمان کم خونی، تقویت تراکم استخوان، جلوگیری از پوکی استخوان، کمک به رشد و تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد. مصرف این ماهی به افراد سالمند، کودکان، زنان باردار، مادران شیرده، افرادی که زود به زود مریض می‌شوند و بیماران قلبی توصیه می‌شود.
در نهایت
در متنی که خواندیم تنها به گوشه هایی از خواص و ویژگیهای برخی از ماهیها اشاره شد. با توچه به صید اکثر انواع ماهیها در سواحل طبیعی کشورمان ایران، مصرف به کافی و حساب شده ی آنها بی شک مانع از بروز بسیاری از بیماریها خواهد شد. در متنهای آتی به جنبه های مفید دیگری از ماهیخواری اشاره خواهیم کرد. پس: با ما باشید!